Bisfenol A (BPA) Nedir?

Bisfenol A (BPA), plastik (polikarbonatlar) ve kaplama reçineleri (epoksi reçineler) gibi gıda maddeleri ile temas eden malzemelerde kullanılan bir kimyasaldır. Bu kaplamalar, paketlenmiş gıda maddesinin korunmasını sağlamak için, metal yiyecek ve içecek tenekeleri (konserve kutuları) içerisinde 1950’lerden beri yaygın olarak kullanılmaktadır.

Polikarbonat plastikler; su şişeleri gibi içeceklerin depolandığı veya yiyeceklerin konulduğu kaplarda kullanılmaktalardır. Özel bir termoplastik grubunda bulunan polikarbonatların işlenmesi, kalıplanması ve ısıl yöntemlerle şekillendirilmesi çok pratiktir.

Epoksi reçineler ise, konserve kutuları, şişe kapakları ve su boruları gibi metal ürünlerin içini kaplamak için kullanılmaktadır. Düşük kıvamlı, sıvı halden yüksek erime noktalı katı hale geçebilirler. Meşrubat kutuları, bahçe sandalyeleri, ofis ve hastane mobilyaları, süpermarket yük arabaları ve bisikletler gibi birçok üründe koruyucu bir kaplama malzemesi olarak kullanılmaktalardır.

Günümüzde bir çok bilim insanı; Bisfenol A bileşiğine maruz kalmanın, beyinde, fetüste, bebeklerde ve çocuklarda çeşitli sağlık etkileri oluşturmasından endişe duymaktadır. Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ise, Bisfenol A bileşiğinin bazı gıdalarda çok düşük seviyelerde bulunmasının güvenli olduğunu açıklasada, devam etmekte olan araştırmaları desteklemekte ve incelemesini halen! sürdürmektedir.

Uzmanlar, Bisfenol A bileşiği içeren ürünlerin kullanılmasından kaçınmayı önermekte, bir çok üretici firma da bu görüşler üzerine BPA içermeyen ürünler kullanmaya başlamışlardır. Kısacası Bisfenol A (BPA) bileşiği, yiyecek ve içeceklerin içine sızabilecek endüstriyel bir kimyasal maddedir.

Geri dönüşüm kodları 3 veya 7 ile işaretlenmiş plastiklerin yapımında Bisfenol A bileşiği bulunmaktadır. Birçok konserve kutusunun içi BPA içeren reçine ile kaplı olduğu için konserve yiyecek kullanımını azaltmak da önerilmektedir. Hali hazırda polikarbonat plastiklerin mikro dalga fırınlara ve bulaşık makinalarına konulması da sakıncalı olarak değerlendirilmektedir.

1950’li yıllarda kimyacıların, güçlü ve esnek plastikler üretmek adına kullanmaya başladıkları bu bileşik, günümüzde sadece yiyecek kaplarında değil, biberonlarda ve başka eşyalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır.